muziek
01/01/2016

Caliban sings

Three songs from William Shakespeare’s The Tempest
mezzosopraan en instrumentaal ensemble
2016

duur: 11'

1. This island’s mine
2. Farewell, master
3. Be not afeard

fluit/piccolo/altfluit, klarinet/basklarinet – hoorn – vibr., marimba, gongs, crotales, tub. bells, ttam, large cymb, 2 woodbl, 2 timp – harp, piano/celesta – vl 1/mandoline, vl 2, vla, vc, cb

Caliban: het monster uit The Tempest, voorwerp van ieders spot en verachting, maar wél de oorspronkelijke bewoner van het eiland, dat hem door de tovenaar Prospero op listige wijze is afgenomen (‘This island’s mine’).

De hardvochtigheid waarmee Prospero Caliban bejegent, heeft The Tempest tot een casus in de koloniale geschiedenis en onderwerp van controverse gemaakt. Geen hedendaagse enscenering ontkomt eraan een standpunt in de kwestie in te nemen – of haar simpelweg te negeren. Dat Caliban niet speciaal een sympathiek slachtoffer is, maakt hem niet minder deerniswekkend en zijn roep om vrijheid (‘Farewell, master’) niet minder legitiem en begrijpelijk.

Hoewel Calibans aanwezigheid in het stuk zich voortdurend doet voelen, is het aantal regels dat Shakespeare hem heeft toebedeeld beperkt. De meeste van zijn teksten regels zijn ook nog eens boos, verongelijkt, agressief, klagerig of kruiperig, met als grote uitzondering de verdwaalde poëzie van ‘Be not afeard; the isle is full of noises’. Is het de stem van Caliban die we hier horen of worden de woorden hem van buitenaf ingeblazen? In dit laatste lied met zijn zachte canons, zijn verre ‘sounds’ en zijn milde mandoline is alle ongeluk en woede even vergeten.

première op 17 februari 2017 in De Doelen te Rotterdam door Cora Burggraaf, mezzosopraan, en het Doelen Ensemble als onderdeel van een muziektheatraal programma rond The Tempest

volledige uitgave: Donemus

bio
boeken
muziek
theater
archief
nieuws